Cây kim thất tai còn gọi là
rau lúi, rau lùi, đái dầm, thiên hắc địa hồng, khảm khon (Tày). Tên khoa học
Gynura Acutifolia thuộc họ Asteraceae. Thấy mọc hoang hoặc được trồng làm rau
ăn. Nhưng Kim thất tai giàu dược tính
nên được sử dụng làm thuốc. Bộ phận dùng làm thuốc là toàn cây còn tươi hay
phơi, sấy khô.
Cây kim thất, vừa làm rau ăn vừa có tác dụng trị bệnh rất
hiệu quả. Sau đây là một số công dụng chủ yếu.
-
Trị
tiểu đường:
Công dụng điều hoà lượng đường trong máu rất rõ rệt. Không
gây phản ứng phụ. Không độc. Có thể kết hợp với các vị thuốc trị tiểu đường
khác.
- Trị ho gió (viêm phế quản), ho khan hoặc có đờm:
Nhai một lá kim thất, ngậm nước nuốt dần. Khỏi ho sau 5
phút.
- Viêm họng:
Nhai lần lượt từng lá kim thất, ngậm nuốt dần dần. Sau 30
đến 60 phút sẽ khỏi.
- Ho lao:
Sáng và chiều, nhai nuốt mỗi lần 2 ngọn kim thất tươi, liên
tục trong 6 tháng. Đồng thời mỗi bữa cơm sáng và chiều, nên dùng 10 ngọn kim
thất (dài 25 cm) thái nhỏ để xào hoặc nấu canh ăn. Sẽ không bị đau nhức mỏi.
Mỗi lần lên cơn ho nên nhai ngậm một lá kim thất nuốt nước dần, sẽ tiêu đờm
tốt, khỏi ho.
- Nhức đầu:
Giã nhuyển lá kim thất để đắp vào chỗ đau trên đầu, đồng
thời dùng máy xay sinh tố xay 5 ngọn Kim thất thái nhuyễn cùng với 100 ml nước
để uống. Sẽ khỏi nhức đầu sau 20 phút.
- Sổ mũi:
Hỉ mũi cho ra hết nước mũi, dùng bông ngoáy cho khô, sau đó
dùng một cuống lá kim thất bóp nát bằng hai ngón tay, dùng ngón tay trỏ thấm
một giọt dịch cuống lá ngoáy vào lổ mũi. Khỏi ngay sau vài phút.
- Đau lưng nhức mỏi:
Thái nhỏ 10 ngọn kim thất để nấu thành bát canh để ăn. Khỏi
đau lưng sau 5-6 giờ.
- Táo bón, kiết lỵ:
Dùng máy xay sinh tố xay 6 ngọn kim thất thái cùng với 120
ml nước. Chia làm 2 phần để uống vào buổi sáng và chiều. Sau 5,6 ngày sẽ khỏi.
- Đau bụng, ỉa chảy:
Nhai khoảng 10 lá kim thất hoặc giả nát hòa với nước để
uống. Sẽ giảm đau bụng và ỉa chảy sau 30 phút.
- Mụn ngứa, lở loét do sâu lông, vết cắn của côn trùng,
động vật:
Vò nát, xoa xát, đắp buộc bằng lá, ngọn kim thất. Khỏi sau
vài giờ.
- Vết thương chảy máu, đòn ngã tổn thương:
Giã đắp, buộc rịt, nhanh chóng cầm máu, làm dịu đi sự viêm sưng,
đau nhức.
- Bong gân:
Giã nát 2 ngọn kim thất tai đắp lên chỗ viêm gân, đau nhức
sau đó dùng một lá Đại Tướng Quân hơ lửa cho nóng, quấn quanh bàn chân đã đắp
kim thất giả nhỏ, buộc hoặc băng bên ngoài để giữ ổn định. Sau 6-8 giờ sẽ khỏi.
- Bị ngộ độc do thức ăn:
Dùng máy xay sinh tố để xay 6-8 ngọn kim thất cùng với
100-200 ml nước, phân làm 2 lần uống cách nhau 2 giờ. Nhanh chóng hấp thụ bớt
độc tố, làm giảm tác dụng chất độc.
- Mất ngủ:
Thường xuyên ăn tươi các ngọn kim thất, hoặc xào hay nấu
canh ăn, sẽ có tác dụng an thần, điều hòa máu huyết, tạo điều kiện thuận lợi
cho giấc ngủ tốt.
- Nhức răng:
Giã nát một ngọn kim thất, dùng từng phần để nhai ngậm chổ
răng đau, sẽ mau chóng giảm đau.
- Thấp khớp, cảm giác kiến bò tại các bàn chân, bàn tay:
Giã nát một ngọn kim thất, xoa xát tại nơi đau nhức, xơ
cứng các khớp. Giảm ngay sự đau nhức khó chịu sau vài phút. Trường hợp thấp
khớp kinh niên, thường xuyên uống mỗi tối vài ngọn đã xay máy sinh tố.
- Viêm đại tràng mãn tính:
Dùng máy xay sinh tố xay mỗi ngày 6 ngọn kim thất tai với
120 ml nước, chia làm hai để uống vào mỗi buổi sáng và tối. Thường xuyên ăn
canh kim thất, hoặc xào để ăn vào các bửa cơm. Sẽ khỏi đau sau vài tháng.
- Người không bệnh gì cả:
Thường xuyên ăn tươi các ngọn kim thất, hoặc xào, nấu canh
sẽ có tác dụng tốt làm cho máu huyết được lưu thông, điều hoà, tăng cường sức
khoẻ, chống bệnh... Điều hòa huyết áp, điều hòa và tăng cường các chức năng nội
tiết.